Samanyolu Galaksisi ve Büyük İtici

• Samanyolu galaksisi, 100 bin diğer galaksiyle birlikte, Evren’in
• doğumundan gelen ilk ışığın kalıntısı olan ve uzayın her yerini
• kapladığı için referans noktası olarak alacağımız kozmik mikrodalga
• artalan ışınımına göre, saniyede 630 km hızla Shapley Çekicisine
• doğru gidiyor.
• 
  
• Bunun ne kadar büyük bir hız olduğunu görmek için Dünya’nın
• kendi etrafında (ekvatorda) saniyede 0,44 km hızla döndüğüne ve
• Güneş’in çevresinde saniyede 30 km hızla tur atğına dikkat edelim.
• Güneş de Samanyolu çevresinde saniyede 220 km hızla dönüyor. İşte
• böyle büyük bir hız!
• 
  
• Ortada Laniakea üstün galaksi kümesi. Solda Shapley üstün galaksi
• kümesi asıl Büyük Çekici (Laniakea’dan yüzde 90 daha kütleli).
• Solda boş uzay ve karanlık enerji ile galaksileri iten Çift Kutuplu
• İtici.
• 
  
• 
  
• Samanyolu Galaksisi ve Büyük İtici
• 
  
• Tam bilim insanları Büyük Çekici sorununu çözdüklerini
• düşünürken bir de başımıza Büyük İtici sorunu çıktı: Astrofizikçiler
• bunun için filmi geri sarar gibi yaptılar ve Shapley Çekicisi’ne doğru
• hareket eden 100 bin galaksinin rotasına geriye, kaynağa, çıkış
• noktasına doğru takip ettiler.
• 
  
• Bunun için bilgisayar simülasyonu yaptılar ve videoda
• görebileceğiniz gibi, 100 bin galaksinin içinde yer aldığı 1,74 milyar
• ışık yılı çapındaki uzay boşluğunun interaktif haritasını çıkardılar.
• Bu haritada Laniakea ve Shapley üstün galaksi kümelerinin
• yerçekimi alanını işaretlediler.
• 
  
• Yerçekimi itmez ki!
• 
  
• Gerçekten de eş yüklerin birbirini ittiği elektromanyetik kuvvetin
• tersine, kütleçekim kuvveti sadece çekici bir kuvvettir. Bu nedenle
• Samanyolu’nun arkasında onu Shapley’e iten bir şey olamazdı.
• Ancak vardı
• 
  
• Buna Çift Kutuplu İtici diyoruz ve boş uzayın galaksileri arkadan
• nasıl itebileceğini görmek için kısaca karanlık enerjiye değinmemiz
• gerekiyor: Karanlık enerji uzay boşluğunun enerjisidir ve galaksiler
• bir yerden başka yere giderken, terk ettikleri yerde büyük bir boşluk
• oluşuyor. Böylece boşluğun enerjisi artırıyor.
• 
  
• Gerçekten de eş yüklerin birbirini ittiği elektromanyetik kuvvetin
• tersine, kütleçekim kuvveti sadece çekici bir kuvvettir. Bu nedenle
• Samanyolu’nun arkasında onu Shapley’e iten bir şey olamazdı.
• Ancak vardı
• 
  
• Buna Çift Kutuplu İtici diyoruz ve boş uzayın galaksileri arkadan
• nasıl itebilecegini görmek için kısaca karanlık enerjiye deginmemiz
• gerekiyor: Karanlık enerji uzay boşluğunun enerjisidir ve galaksiler
• bir yerden başka yere giderken, terk ettikleri yerde büyük bir boşluk
• oluşuyor. Böylece boşlugun enerjisi artırıyor.
• 6
• Karanlık enerji Evren’in gittikçe hızlanarak genişlemesinden
• sorumlu ve yerçekiminin tersine, uzayda itici bir kuvvet oluşturuyor.
• Bu sebeple Samanyolu galaksisi ile komşularının saniyede 630 km
• hızla Shapley üstün galaksi kümesine gitmesinin tek sebebi Shapley
• Çekicisi değil. Aynı zamanda Samanyolu’nun arkasında açılan dev
• boşlugun yaratugı karanlık enerjinin itiş gücü.
• 
  
• Kozmik adresiniz
• 
  
• Bu da fizikçiler için önemli; çünkü karanlık enerjinin gücünü ne
• kadar dogru ölçerlerse Evren’in genişleme hızını o kadar dogru
• hesaplarlar. Sonuçta Evren genişlediği için bütün uzak galaksiler
• bizden uzaklaşıyor; ancak bu lokal galaksilerin başka galaksilere
• dogru çekilmesine mani olmuyor:
• 
  
• Cosmicflows-2 iki veritabanıyla yapılan en yeni bilgisayar
• simülasyonu, hem Shapley Çekicisi’nin hem de çift kutuplu iticinin
• uzaydaki yerini gösterdi ve Samanyolu’nun Evren’deki konumunu
• daha iyi tespit etmemiz sagladı.
• 
  
• Kısacası uzaylılar adresinizi sorarlarsa artık onlara ne
• söyleyeceğinizi biliyorsunuz: “Abi biz Laniakea üstün galaksi
• kümesindeki Samanyolu’nda bulunuyoruz ve Çift Kutuplu İtici’den
• Shapley Çekicisi’ne dogru saatte 22 milyon km hızla gidiyoruz.”
• Umarım sadece adres soruyor ve bizi yok etmeye gelmiyorlardır.