Ana içeriğe atla

Karadelikler, evrenin en gizemli ve çekici varlıkları




 Karadelikler, evrenin en gizemli ve çekici varlıklarından biridir. Bu yoğun kütleli bölgeler, yerçekimi ile her şeyi yakalayıp yuttuğu için adeta evrenin "canavarları" olarak düşünülebilir. Karadelikler, Albert Einstein'ın genel görelilik teorisine dayanarak 20. yüzyılın başlarında tahmin edildi ve daha sonra gözlemlerle doğrulandı. Ancak hala birçok sırrı çözülememiş durumda. Bu yazıda, karadeliklerin ne olduğunu, nasıl oluştuğunu ve evrenimizdeki rolünü daha yakından inceleyeceğiz.


Karadelikler, genellikle büyük yıldızların son evrelerinde oluşurlar. Bir yıldız, nükleer yakıtını tükettikten sonra, dengesiz bir hale gelir ve çekirdeğinde patlamayla sonuçlanan bir süpernova patlaması yaşar. Süpernova patlaması sırasında yıldızın dış katmanları uzaya fırlar, ancak çekirdek çok büyük bir kütle yoğunluğuna sahipse, yerçekimi o kadar güçlüdür ki çöker ve bir karadelik oluşturur.

Karadelikler, olay ufku olarak adlandırılan bir sınırın etrafında belirginleşirler. Bu sınırın içine düşen her şey, olay ufku gerisine kaçamaz, çünkü yerçekimi o kadar güçlüdür ki hiçbir şey kaçamaz. Olay ufkunun içindeki karadelik, "görünen bir karadelik" olarak bilinir. Etrafındaki maddeyi ve ışığı yakalar, bu nedenle bir "kara" delik olarak adlandırılır.

Karadelikler, evrenin büyük yapılarını etkileyebilir ve galaksilerin şeklini bile değiştirebilir. Ayrıca, zamanı ve uzayı bükerek ilginç fiziksel olaylara neden olabilirler. Örneğin, zamanın bir karadelik yakınında daha yavaş ilerlediği gözlemlenir.

Karadelikler hala birçok sırrı içinde barındırıyor ve bilim insanları bu gizemli varlıkları daha iyi anlamak için çalışıyorlar. Araştırmalar, karadeliklerin evrenin evrimi ve yapılanması üzerinde önemli bir etkisi olduğunu göstermektedir.

Karadeliklerin çalışma mekanizmaları oldukça karmaşıktır ve genel görelilik teorisi tarafından açıklanır. İşte karadeliklerin nasıl çalıştığına dair temel bilgiler:

  1. Yerçekimi Yoğunluğu: Karadeliklerin en temel özelliği aşırı yoğun yerçekimine sahip olmalarıdır. Bu yoğunluk, karadelik çekirdeğinin bir noktasında sonsuz gibi davranır. Bu nedenle, yakınından geçen her şeyi kendisine doğru çeker.

  2. Olay Ufku: Karadeliklerin etrafında bir olay ufku bulunur. Bu, karadelikle dış dünya arasındaki sınırdır. Olay ufkunu geçtikten sonra, maddenin geri dönmesi veya kaçması mümkün değildir. Işığın bile olay ufkunu aşamayacağı için, olay ufkunun içindeki karadelik "kara" olarak adlandırılır.

  3. Karadelik Oluşumu: Karadelikler, büyük yıldızların son aşamalarında oluşurlar. Süpernova patlaması sırasında yıldızın çekirdeği çok büyük bir kütle yoğunluğuna sahipse, bu çekirdek çöker ve karadelik oluşturur.

  4. Madde Yakalama: Karadelikler, çevrelerine yaklaşan maddeleri çeker ve bu maddeleri çökerken büyük hızla ısınmalarına neden olur. Bu süreç sonucunda röntgen ve diğer yüksek enerjili ışınlar yayılır.

  5. Zamanın Eğilmesi: Karadelikler, zamanı ve uzayı bükerek ilginç etkiler yaratır. Yakınından geçen gözlemciler, zamanın daha yavaş ilerlediğini deneyimler. Bu fenomen, genel görelilik teorisinin bir sonucudur.

Karadelikler hala birçok bilinmeyeni içinde barındırır ve bilim insanları bu gizemli varlıkları daha iyi anlamak için araştırmalarını sürdürüyor. Karadelikler, evrenin yapısı, galaksi oluşumu ve zamanın işleyişi gibi pek çok önemli konuya etki edebilirler.



Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

kaliforniyum nedir ?

Şubat 1950’de Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley’deki laboratuvarda küriyumun alfa parçacıkları (helyum iyonları) ile bombardıman edilmesiyle üretildi. Aktinit serisinin dokuzuncu üyesi ve sentezlenen altıncı uranyum ötesi elementtir. Yüksek atom ağırlığına sahip elementler içinde, aynştaynyumun ardından çıplak gözle görülebilecek miktarı üretilebilen ikinci elementtir. Element, keşfedildiği Kaliforniya Üniversitesi ve Kaliforniya eyaletinin onuruna bu şekilde isimlendirildi. Kaliforniyum normal basınç altında biri 900 °C’nin üstünde ve diğeri 900 °C’nin altında olmak üzere iki farklı kristal yapıda bulunur. Yüksek basınçta üçüncü bir kristal yapı söz konusudur. Kaliforniyum oda sıcaklığında hava ile temas ederse yavaşça matlaşır. Bilinen yirmi izotop içinde kaliforniyum-251 898 yıllık yarı ömrü ile elementin en kararlı izotopudur. Bu kısa yarı ömür elementin yerkabuğunda bulunmadığı anlamını da taşır. Yarı ömrü 2,64 yıl olan kaliforniyum-252 en yaygın olarak kullanılan izotoptu

SAMANYOLU GALAKSİSİ NEYİN ETRAFINDA DÖNÜYOR ?

Çoğu çocuk mutlaka bu soruyu sorar. Ay dünyanin, dünya da günesin etrafında Dönüyorsa Günes Neyin etrafında dönüyor? coğu büyük de ne kadar saçma bir Soru der ve geçistirir. Aslında bu çok iyi bir sorudur. Ve cevabi iste burada.  Uzun zamandır nasa bunu arastırıyordu. Cevabına ulastılar. Kara deliklerin çekim Gücü sok yüksek   Olduğu için etrafindakiler onun etrafında döner. Bunu bildikleri için bunun Üzerinde değerlendiriliyordu. Yani samanyolu galaksisinin merkezinde bir mega Kara delik olması.   Arastırmaların sonucunda Samanyolu galaksisinin tam merkezinde bir mega kara Delik olduğunu gösteriyor. Zaten bu kadar büyük çekim enerjisine sahip olabilecek Varlık ancak bir mega kara delik olabilirdi. Eğer mega kara delik olmasaydı bu Yeni bir keşif olurdu.  Sonuca gelelim Samanyolu galaksisi bir mega kara delik etrafında dönüyor. 

Samanyolu Galaksisi ve Büyük İtici

Samanyolu galaksisi, 100 bin diğer galaksiyle birlikte, Evren’in doğumundan gelen ilk ışığın kalıntısı olan ve uzayın her yerini kapladığı için referans noktası olarak alacağımız kozmik mikrodalga artalan ışınımına göre, saniyede 630 km hızla Shapley Çekicisine doğru gidiyor. Bunun ne kadar büyük bir hız olduğunu görmek için Dünya’nın kendi etrafında (ekvatorda) saniyede 0,44 km hızla döndüğüne ve Güneş’in çevresinde saniyede 30 km hızla tur atğına dikkat edelim. Güneş de Samanyolu çevresinde saniyede 220 km hızla dönüyor. İşte böyle büyük bir hız! Ortada Laniakea üstün galaksi kümesi. Solda Shapley üstün galaksi kümesi asıl Büyük Çekici (Laniakea’dan yüzde 90 daha kütleli). Solda boş uzay ve karanlık enerji ile galaksileri iten Çift Kutuplu İtici. Samanyolu Galaksisi ve Büyük İtici Tam bilim insanları Büyük Çekici sorununu çözdüklerini düşünürken bir de başımıza Büyük İtici sorunu çıktı: Astrofizikçiler bunun için filmi ge